สุดแค้นแสนรัก
บทประพันธ์ : จุฬามณี
บทโทรทัศน์ : ยิ่งยศ ปัญญา
กำกับการแสดง : กฤษณ์ ศุกระมงคล และ อดุลย์ ประยันโต
ควบคุมการผลิต : มยุรฉัตร เหมือนประสิทธิเวช และกฤษณ์ ศุกระมงคล
ดำเนินการผลิต : บริษัท เมคเกอร์ เค จำกัด
ภาคสุดแค้น พ.ศ.2515 …เรื่องราวความรัก ความแค้น ระหว่างสองครอบครัว ที่รอยแค้นฝังลึกมิอาจคืนดีกันได้ ทำให้ความรักแท้ของหนุ่มสาวถูกอำนาจของความแค้นของคนๆ เดียว กีดกัน ทำลายจนพังพินาศไปอย่างน่าเสียดาย… เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นที่หมู่บ้านหนองนมวัว จ.นครสวรรค์ เมื่อปี 2515 ซึ่งยังเป็นหมู่บ้านที่เต็มไปด้วยบรรยากาศท้องทุ่ง ชาวบ้านต่างช่วยเหลือเกื้อกูลกันดีเสมอมา…จนกระทั่งเหตุการณ์ที่ไม่คาดคิดก็เกิดขึ้น เมื่อสองครอบครัว คือ ครอบครัว “นางแย้ม” กับ “ตาเทือง” ที่มีลูกชายคือ “ประยงค์” ได้แต่งงานกับ “อัมพร” ลูกสาวของ “ตาขัน” กับ “นางอ่ำ” ชาวบ้านหมู่บ้านเดียวกัน ทั้งๆ ที่นางแย้มเองก็ไม่ค่อยถูกใจลูกสะใภ้คนนี้สักเท่าไหร่ แต่เธอก็ต้องตัดใจให้ทั้งคู่แต่งงานกัน เพราะประยงค์รักอัมพรมาก พร้อมกับตอนนี้อัมพรเองก็กำลังตั้งท้องลูกของประยงค์อยู่…แต่เหตุการณ์กลับพลิกหน้ามือเป็นหลังมือ เมื่อตาเทือง สามีนางแย้มตายกะทันหันจากฝีมือของ ตาขัน พ่อของอัมพร เนื่องจากทั้งคู่ทะเลาะกันเรื่องปล่อยน้ำเข้านา นางแย้มโกรธแค้นเป็นอย่างมาก สาปแช่งตาขันให้ถูกฟ้าผ่าตายทันทีที่รู้เรื่อง และคำสาปแช่งดูเหมือนจะได้ผล เพราะคืนนั้นเองตาขันก็ถูกฟ้าผ่าตายตามตาเทืองไป สร้างความเศร้าโศกเสียใจให้กับครอบครัวของอัมพรเป็นอย่างมาก และวันนั้นอัมพรก็ปวดท้องคลอดลูกพอดีความโกรธแค้นของนางแย้มที่มีต่อครอบครัวอัมพร เพิ่มขึ้นทวีคูณ นางแย้มเกลียดชังลูกสะใภ้มากกว่าเดิม ขัดขวางไม่ให้ประยงค์ไปดูแลอัมพรและลูกที่โรงพยาบาล นางแย้มยังไม่ยอมให้ศพของตาขันสวดและเผาวัดเดียวกับตาเทือง “อุไร” น้องสาวของอัมพร ทนไม่ได้ไปด่ากราดถอนหงอกแย้มถึงศาลาสวดศพตาเทือง จนเป็นที่ร่ำลือถึงความปากจัดของอุไรที่กำลังปลูกต้นรักกับ “ลือพงษ์” เจ้าของคิวรถประจำทางและกิจการห้องเช่าประจำหมู่บ้าน ทำให้เป็นช่องทางของแย้มที่ยุยง “โกตา” และ “นกเล็ก” พ่อแม่ของลือพงษ์ให้เกลียดชังอุไร พร้อมทั้งหมายตาลือพงษ์ไว้ให้ “พะยอม” ลูกสาวคนเล็กที่แอบชอบลือพงษ์หลังจากอัมพรคลอดลูกชาย แย้มตั้งชื่อให้ว่า “ยงยุทธ” อัมพรกล้ำกลืนกลับมาอยู่ที่บ้านประยงค์ แย้มก็คอยด่าว่าเหน็บแนมไม่หยุดหย่อน อัมพรพยายามอดทน แต่ความอดทนของอัมพรก็สิ้นสุดลง เมื่อแย้มพยายามจับคู่ประยงค์ให้กับ “สุดา” ลูกสาวของเพื่อนรัก เมื่ออัมพรรู้เรื่องจึงเกิดความหึงหวง และทะเลาะวิวาทอย่างหนัก เหตุการณ์นี้เองที่ทำให้แย้มถือโอกาสไล่อัมพรกลับบ้านและไม่ให้กลับมาอีก อัมพรกลับบ้านด้วยความชอกช้ำ และคิดหาทางเอาลูกที่ยังอยู่กับนางแย้มคืนด้านอุไรก็เผลอใจแอบได้เสียกับลือพงษ์ ซึ่งมิอาจรอดพ้นสายตาของแย้ม อุไรกลัวแย้มจะเอาไปป่าวประกาศให้ชาวบ้านรู้ จึงขอร้องให้ลือพงษ์รีบบอกพ่อแม่มาสู่ขอโดยเร็ว ลือพงษ์รับปากไปทั้งๆ ที่รู้แก่ใจว่าพ่อแม่ไม่ยอม เพราะทั้งคู่ไม่ชอบอุไร ส่วนประยงค์ทนความคิดถึงอัมพรไม่ไหว ดื่มเหล้าย้อมใจเมาเละที่กระท่อมปลายนา จนอัมพรไปเจอ เธอช่วยเช็ดตัวและหาอาหารให้สามีกิน ทั้งคู่ปรับความเข้าใจกัน อัมพรขอลูกคืน แต่ประยงค์ขอลูกไว้เพื่อเป็นตัวแทนรักของอัมพร และสัญญาว่าจะไม่แต่งงานใหม่ หากวันใดเขาแต่งงาน อัมพรจะได้ลูกคืน อัมพรตัดสินใจยกลูกให้ประยงค์และให้รักษาสัญญาให้ดี ด้านแย้มยังไม่หยุดความแค้น วางแผนให้ “ประยูร” ลูกชายคนกลาง ทำให้อุไรกับลือพงษ์เข้าใจผิดและเลิกกัน โดยมีรถยนต์เป็นรางวัลหนึ่งคัน ประยูรรับปากอย่างไม่กลัวบาปกรรม และทำตามแผนของแม่ ตามพัวพันอุไร จนลือพงษ์เข้าใจผิด อุไรเสียใจ คิดว่าลือพงษ์ได้เธอแล้วก็ไม่ใยดี ทั้งคู่ทะเลาะกันรุนแรง แย้มพอใจมาก เวลาผ่านไป อัมพรยังแอบเอาข้าวไปส่งให้ประยงค์ทุกกลางวัน ความรักของทั้งคู่ยังเหมือนเดิม ทั้งอัมพรเองก็ยังแอบไปหายงยุทธ โดยพะยอมคอยช่วย ในที่สุดแย้มก็จับได้ ทำให้แย้มและอัมพร มีเรื่องตบตีกันจนต้องขึ้นโรงพัก ทำให้อุไรและอัมพรได้พบกับ “ร้อยตำรวจตรีทวี” ร้อยเวรบันทึกการแจ้งความ ชายหนุ่มถูกชะตากับสองพี่น้องมาก อาสาไปส่งถึงบ้าน แย้มจึงวางแผนทำให้ลือพงษ์กับอุไรประกาศตัดขาดกัน ลือพงษ์เองก็เผลอไผลมีอะไรกับพะยอม สุดท้ายลือพงษ์ต้องเแต่งงานกับพะยอมอย่างไม่เต็มใจ ส่วนอุไรก็รู้ว่าตัวเองท้องประยงค์ถูกหมากัดและเป็นไข้สูงจนต้องไปโรงพยาบาล และได้รู้ว่าประยงค์เป็นโรคพิษสุนัขบ้าระยะสุดท้ายและคงไม่รอดแน่ อัมพรมาดูใจประยงค์ทันในนาทีสุดท้าย ก่อนที่ประยงค์ก็จากไปอย่างไม่มีวันกลับ หลังจากประยงค์ตาย อัมพรก็แน่ใจแล้วว่าไม่มีทางได้ลูกชายคืน ตัดสินใจจะพาครอบครัวย้ายไปอยู่ที่อื่นโดยมีทวีช่วยเหลือพาทั้งหมดไปหาทำเลค้าขายอยู่ในเมือง เพื่อตั้งหลักชีวิตใหม่ต่อไป -จบภาคสุดแค้น- ภาคแสนรัก พ.ศ. 2534หลังจากตัดสินใจย้ายมาอยู่ในตัวเมือง อุไรก็หาทำเลเปิดร้านข้าวแกง ส่วนทวีพลาดรักจากอุไร ก็ได้ตกลงปลงใจแต่งงานกับอัมพร มีลูกสองคน คือ “ธนา” กับ “มยุรีย์” ส่วนอุไรก็คลอดลูกสาว ชื่อ “ระพีพรรณ” และฝ่ายครอบครัวของลือพงษ์กับพะยอม มีลูกชายชื่อ “ลือชัย” ส่วนประยูรลูกชายคนเล็ก แย้มก็ให้แต่งงานกับสุดามีลูกด้วยกันสองคน คือ “ปวริศ” และ “ลลดา”ยงยุทธนั้น แย้มไม่เคยคิดจะให้เจอกับแม่อย่างอัมพร แถมยังเสี้อมสอนให้เกลียดแม่ โดยบอกว่าอัมพรมีคนมาติดพันจนทิ้งสามี แล้วพ่อก็ตรอมใจตาย เด็กชายถูกกรอกหูอยู่ทุกเมื่อเชื่อวัน ทำให้ฝังหัวว่าแม่ตัวเองเลวร้ายเกินกว่าจะให้อภัย เมื่อเวลาผ่านไปจนทุกชีวิตเติบโตและรู้จักกันในฐานะนักเรียนโรงเรียนเดียวกัน สร้างความระทมทุกข์ให้กับอัมพรเป็นอย่างมาก เพราะเวลาเจอลูกที่โรงเรียนตอนไปรับธนากับมยุรีย์ ยงยุทธจะหลบลี้หนีหน้า เมินเฉย ไม่สนใจใยดี เพราะแย้มกีดกันทุกวิถีทางและบอกว่าแม่ตนมีครอบครัวใหม่อย่างมีความสุขและไม่คิดเหลียวแลตน สำหรับธนากับมยุรีย์ ก็ไม่เคยนับถือยงยุทธเป็นพี่ชายเพราะเห็นการกระทำที่ยงยุทธแสดงกับอัมพรและไม่เคยเห็นเขากับมยุรีย์อยู่ในสายตาว่าเป็นพี่เป็นน้องด้วย ความห่างเหินทำให้น้อยคนนักจะรู้ว่าเป็นพี่น้องกัน ส่วนยงยุทธเองก็มีโรคประจำตัวคือ หอบหืดตั้งแต่เด็ก ทำให้เขากลายเป็นคนอ่อนแอทั้งร่างกายและจิตใจ แต่ยังดีที่มีสิ่งหนึ่งที่ทำให้ยงยุทธเหนือกว่าธนาพี่น้องต่างพ่อ ก็คือ “หทัยรัตน์” ลูกสาวเจ้าของกิจการร้านทอง ที่มีใจให้เขาคนเดียวมาโดยตลอด ทั้งๆ ที่ธนาก็หลงรักหทัยรัตน์อย่างหัวปักหัวปำ และพยายามตามตื้อหทัยรัตน์ทุกวิถีทางจนฝ่ายหญิงรำคาญ หทัยรัตน์ไม่เคยรู้ความสัมพันธ์ของยงยุทธกับธนา ส่วนปวริศลูกชายประยูรก็มาตามจีบระพีพรรณ โดยที่อุไรไม่เคยชอบใจสักนิด ทำให้ระพีพรรณคิดเรื่องของตนเองไม่ตก กระทั่งช่วงสอบเข้ามหาวิทยาลัย แย้มอยากให้ยงยุทธติดคณะแพทยศาสตร์ แต่ยงยุทธอยากเรียนวิศวกรรมศาสตร์มากกว่า ผลออกมายงยุทธสอบไม่ติดคณะแพทย์สร้างความเสียใจให้แย้มจนเป็นลมพับ ส่วนระพีพรรณก็ทำให้อุไรสมหวังเพราะเธอคือแพทย์หญิงในอนาคต เคียงคู่ไปกับหทัยรัตน์ที่ติดคณะแพทย์เหมือนกัน แต่ในที่สุดยงยุทธสอบติดที่เชียงใหม่ ส่วนปวริศ สอบติดนายร้อยทำให้นางแย้มปลื้มนักหนา และธนาก็ได้โควตาด้านกีฬาของมหาลัยแห่งหนึ่ง ส่วนลือชัยเรียนวิทยาลัยเทคนิค คบเพื่อนไม่ดี วันๆ ไม่สนใจการเรียน เข้าไปพัวพันกับยาเสพติดทำให้ถูกตำรวจจับติดคุกเสียผู้เสียคน สร้างความเสียใจให้กับพะยอมและลือพงษ์มาก ลือพงษ์เองก็ทำตัวเป็นเสี่ยยุ่งกับสาวๆ มากหน้าหลายตา ด้านอุไรเองก็สั่งระพีพรรณเด็ดขาดว่าห้ามไปข้องเกี่ยวกับลือพงษ์ที่แอบมาหาลูกอยู่บ่อยๆ ส่วนระพีพรรณกลุ้มใจที่อุไรขอให้เธอแกล้งทำดีกับปวริศแล้วตีจากเพื่อให้ปวริศเจ็บช้ำมากที่สุด เพราะระพีพรรณอ่อนไหวทุกครั้งที่ได้เจอปวริศ และปวริศก็รักระพีพรรณจนถอนใจไม่ขึ้น ธนายังตามรักหทัยรัตน์ไม่เสื่อมคลาย-จบภาคแสนรัก- ภาคสุดแค้นแสนรัก พ.ศ. 2544…เวลาผ่านไปธนากลายเป็นนักร้องนักแสดงที่มีชื่อเสียง เช่นเดียวกับลลดาซึ่งกลายเป็นดาราสาวสุดฮอต ลลดาแอบชอบธนามานานแล้ว แต่ธนาไม่เคยสนใจ ส่วนมยุรีย์เรียนจบกลับมาเป็นคุณครู ยงยุทธเองก็ได้เป็นผู้จัดการธนาคารแห่งหนึ่ง หทัยรัตน์กับระพีพรรณเรียนจบแพทย์ทำงานในโรงพยาบาลเดียวกัน ความสัมพันธ์ของหทัยรัตน์กับยงยุทธนับวันยิ่งห่างเหิน ผิดกับธนาที่ยังรักมั่นคงเสมอต้นเสมอปลายกับหทัยรัตน์จนทำให้หทัยรัตน์หวั่นไหวขึ้นทุกวัน พอๆ กับ ปวริศที่ยังมั่นคงเหนียวแน่นต่อระพีพรรณ ซึ่งยิ่งทำให้ระพีพรรณหนักใจเพราะอุไรไม่ยอมรับในตัวปวริศแน่นอน คนที่สร้างปัญหาให้ระพีพรรณอีกคนคือ ลือชัย ที่หลังออกจากคุกก็ติดยาบ้า ทำให้พะยอมผู้เป็นแม่เครียด ระพีพรรณต้องทำหน้าที่พาน้องต่างมารดาไปบำบัด และคอยดูแล ทำให้พะยอมซาบซึ้งใจระพีพรรณมากส่วนอัมพรเองก็ตรอมใจเรื่องยงยุทธหนักขึ้นทุกวัน ในที่สุดก็ล้มป่วยหนัก ทุกคนพยายามให้ยงยุทธมาเยี่ยมอัมพรทำให้หทัยรัตน์รู้ความจริงว่ายงยุทธกับธนาเป็นพี่น้องแม่เดียวกัน จากระพีพรรณเพราะมาขอร้องให้หทัยรัตน์พายงยุทธมาหาอัมพรให้ได้ หลังจากหทัยรัตน์พยายามอย่างหนัก สุดท้ายยงยุทธก็ใจอ่อนยอมมาเยี่ยมอัมพรจนได้ เมื่ออัมพรเจอยงยุทธก็ดีใจมาก สั่งเสียให้พี่น้องอย่าทอดทิ้งกัน ช่วยเหลือกันเวลามีเรื่องเดือดร้อน ให้รักย่าให้มากๆ และขอร้องอุไรไม่ให้ขัดขวางความรักของปวริศกับระพีพรรณ อุไรจำใจตอบตกลงเห็นแก่พี่สาวที่กำลังจะจากโลกนี้ไป อัมพรสิ้นใจอย่างสงบ…สุดาตัดสินใจบอกเรื่องราวต่างๆ ในอดีตที่เป็นปมขัดแย้งระหว่างย่าแย้มกับอัมพรให้ยงยุทธรู้ เพื่อกำจัดคนที่จะได้รับมรดกจากแย้มได้อีกหนึ่งคน เมื่อยงยุทธรู้เรื่องราวแล้วก็รับไม่ได้กับการกระทำของผู้เป็นย่า เขาโกรธย่ามากกลับไปทะเลาะกับแย้มยกใหญ่ และเก็บเสื้อผ้าหนีออกจากบ้าน ยอมทิ้งทุกอย่างมุ่งหน้าไปเชียงใหม่ ทำให้แย้มเกือบหัวใจสลาย งานศพอัมพร แย้มตามหายงยุทธในงาน แต่ก็ไม่พบเพราะเขาไม่ได้มางานศพ ปวริศเองก็ตัดสินใจไปหาอุไรขอแต่งงานกับระพี อุไรรับปากง่ายดาย แต่ก็มีเงื่อนไขคือนางแย้มย่าของปวริศต้องตายก่อน ทำให้ระพีพรรณไม่พอใจที่อุไรทำร้ายจิตใจปวริศแบบนั้น ความขุ่นใจเรื่องนี้ไม่ทันหาย ระพีพรรณก็ได้รับข่าวร้ายเรื่องพ่อคือลือพงษ์ขับรถลงข้างทางเข้าห้องฉุกเฉินและถึงขั้นเป็นอัมพาต สร้างความทุกข์ให้พะยอมเพิ่มขึ้น ส่วนยงยุทธหลังจากออกจากบ้านไป ก็ได้ไปเป็นผู้จัดการรีสอร์ทที่ลำปาง ซึ่งเป็นของวสันต์เพื่อนสนิทสมัยเรียนมหาวิทยาลัย เขาไม่ได้สนใจครอบครัวอีกเลย โดยเฉพาะแย้มที่ตอนนี้กำลังเกิดปัญหากับลูกหนี้ ไม่ยอมผ่อนดอกเบี้ยทะเลาะตบตีกันจนทำให้นางแย้มแค้นและจ้างคนไปแก้แค้นลูกหนี้คนนี้จนเรื่องถึงตำรวจ ทำให้ประยูรหนักใจธนาอยากพาหทัยรัตน์ไปพักผ่อนต่างจังหวัด จึงชวนปวริศ ระพีพรรณ ไปด้วยกัน บังเอิญมาพักรีสอร์ทที่ยงยุทธทำงานอยู่ ทำให้ยงยุทธเห็นความสนิทสนมของธนากับหทัยรัตน์และนึกน้อยใจว่าหทัยรัตน์คงคิดเปลี่ยนใจจากเขาแน่ ยงยุทธก็ได้พูดคุยกับหทัยรัตน์ที่รีสอร์ท เขาถามให้มั่นใจว่าความสัมพันธ์ยังเหมือนเดิมหรือไม่ หทัยรัตน์รู้ใจตัวเองว่าไขว้เขวมาทางธนา แต่ตอนนี้ก็ไม่อาจทำร้ายใจยงยุทธได้ จึงถนอมใจว่ายังคงเหมือนเดิม ลลดาขับรถชนมอเตอร์ไซด์รับจ้าง ตกใจโทรหาก้องภพ ทำให้ลลดารู้สึกดีกับก้องภพมากที่มาช่วยเหลือ ข่าวร้ายของประยูรก็มาถึงเมื่อแย้มเกิดป่วยเป็นมะเร็งระยะสุดท้าย ทำให้ต้องพยายามตามหายงยุทธกลับมาเป็นกำลังใจให้ย่า ส่วนธนาดูท่าทางแล้วว่าหทัยรัตน์คงจะยังตัดสินใจไม่เด็ดขาดว่าจะเลือกใคร เขาเลือกจะเป็นฝ่ายไปโดยจะไปเรียนต่อเมืองนอก หทัยรัตน์ใจหายรีบเผยความรู้สึกที่แท้จริงในใจ ก่อนที่ทุกอย่างจะสายไปเพราะเธอรู้ใจตัวเองแล้วว่าเธอรักธนาไม่ใช่ยงยุทธอีกต่อไป นาดีใจมากและไม่ไปเรียนต่อยอมทำตามใจหทัยรัตน์ทุกอย่างเพียงเธอต้องการอาการแย้มไม่ดีขึ้นและยังคิดถึงหลานมาก ในที่สุดยงยุทธก็ติดต่อกลับมาที่หทัยรัตน์และคิดจะกลับมาเยี่ยมย่า แต่พอดีเขามีอาการหอบหืดกำเริบเข้าโรงพยาบาลกะทันหัน ระพีพรรณกับลลดาจึงมาตามเขา พาเขากลับมาหาย่าจนได้ แต่เมื่อมาถึงยงยุทธกลับตัดพ้อเรื่องในอดีต และบอกว่าเกลียดย่า ทำให้แย้มเสียใจ ในขณะที่สุดาสะใจที่ได้เห็นภาพสุดแค้นแสนรักของย่าหลาน และหวังว่าครอบครัวตนจะได้ครอบครองสมบัติแต่เพียงผู้เดียวพะยอมต้องกลับไปดูแลลือพงษ์แทนอ้อย เมียของลือชัยที่กำลังแพ้ท้อง ทำให้หน้าที่ดูแลแย้มเป็นของสุดา ซึ่งเป็นโอกาสดีที่สุดาจะเป่าหูแย้มเรื่องที่ยงยุทธเนรคุณและยุยงให้เปลี่ยนพินัยกรรม แย้มเมื่อฟังสุดาให้ร้ายหลานรักก็นึกอยากเปลี่ยนพินัยกรรมใหม่โดยไม่บอกอะไรกับสุดา คือ ยกที่นาต.หนองกะโดนหกสิบห้าไร่ที่จะยกให้ประยูรกับสุดาเปลี่ยนให้เป็นยงยุทธแทน ยงยุทธพยายามเปลี่ยนแปลงตัวเองเพื่อเริ่มต้นชีวิตใหม่กับหทัยรัตน์ เพราะเริ่มรู้สึกแล้วว่าหทัยรัตน์เปลี่ยนไปและคงเป็นเพราะธนา ยงยุทธรุกหนักโทรคุยเรื่องแต่งงานกับหทัยรัตน์ ทำให้เธอตัดสินใจบอกความจริง แต่ไม่ทันพูดอะไรยงยุทธก็มีอาการหอบหืดกำเริบเพราะเขาดื่มเหล้าย้อมใจ ลลดารีบช่วยพาส่งโรงพยาบาล หลังจากหายป่วยยงยุทธกลับบ้านมาเห็นรองเท้าคู่เท่าฝาหอยคู่เก่าเก็บของเขาวางบนเตียง ทำให้เขาสำนึกในบุญคุณที่ย่าเลี้ยงเขามาตั้งแต่เด็กจึงรีบไปหาย่า ทำให้สุดาระแวงว่าแย้มจะเปลี่ยนใจยกสมบัติให้ยงยุทธอีก ทั้งๆ ที่ก็ไม่รู้ว่าพินัยกรรมที่แย้มเปลี่ยนไปนั้นตัวเองได้เสียผลประโยชน์แล้ว สุดาจึงลักลอบเพิ่มความเร็วของสายน้ำเกลือให้เร็วขึ้นจนแย้มหัวใจวายตาย ยงยุทธเสียใจมาก แต่สุดากลับไล่เขาทางอ้อมให้ขยับขยายเพราะย่าอาจจะไม่ยกสิ่งใดให้เขาเลยก็ได้ แต่เมื่อพินัยกรรมของแย้มเปิด สุดาเองที่ต้องกลายเป็นคนที่ได้น้อยที่สุด ยงยุทธทำให้เขาตื้นตันใจที่ย่ารักเขามากถึงเพียงนี้ สุดาเจ็บใจที่สมบัติที่ตนจะได้กลายเป็นของยงยุทธจากความโลภของตนเองหทัยรัตน์ตัดสินใจบอกเลิกยงยุทธทางจดหมาย เพราะไม่กล้าที่จะบอกต่อหน้าเนื่องจากยงยุทธต้องเจอกับเรื่องสะเทือนใจมากมาย แต่ถ้าไม่บอกตอนนี้ปัญหาก็จะคาราคาซังต่อไปไม่จบ ยงยุทธอ่านจดหมายแล้วเสียใจมาก เขาเขียนพินัยกรรมยกสมบัติทั้งหมดให้กับลลดาลูกของประยูรกับสุดาที่มักจะคอยห่วงใยเขาเสมอ และตัดสินใจฆ่าตัวตาย แต่ ลลดา ธนา และหทัยรัตน์ช่วยไว้ได้ทันธนารู้สึกผิดที่เขาได้ทำร้ายยงยุทธจึงขอให้หทัยรัตน์เลือกยงยุทธเสีย แต่หทัยรัตน์ไม่ยอมเพราะยงยุทธน่าจะค่อยๆ เรียนรู้การสูญเสีย แต่ธนากลัวว่ายงยุทธจะคิดสั้นอีก ธนาจึงพยายามออกห่างหทัยรัตน์ แต่ยงยุทธรู้แล้วว่าหทัยรัตน์ไม่ได้รักเขาต้นเหตุก็เกิดจากตัวเขาเอง และเรื่องราวมากมายที่เกิดขึ้นทำให้เขาตัดสินใจบวช หทัยรัตน์กับธนาจึงมาขอขมายงยุทธในงานบวชส่วนปวริศกับระพีพรรณ ธนาก็ช่วยพาสุดาและประยูรไปสู่ขอกับอุไร อุไรตอบตกลงแต่มีข้อแม้ให้ใช้นามสกุลฝ่ายหญิง เพราะเธอไม่มีลูกผู้ชายสืบสกุล ทำให้ระพีพรรณขุ่นเคืองใจแม่มาก แต่ในที่สุดประยูรกับสุดาก็ยอมมาขอขมาทั้งน้ำตาเพื่อความสุขของลูกทั้งสองฝ่าย อย่าได้เหมือนกับรุ่นพ่อแม่ที่ต้องผิดหวัง ทำให้อุไรยอมอโหสิกรรมทั้งน้ำตาเช่นกัน มยุรีย์น้องของธนาอีกคนก็มีแฟนเป็นผู้กองวันชนะคอยดูแลทำให้ธนาหายห่วงไปอีกคน…พระยงยุทธขึ้นธรรมมาสเทศน์ โดยมีแม่ชีอ่ำ ยายของเขาและทุกคนมาพร้อมหน้ากัน เทศนาธรรมที่ซาบซึ้งในเรื่องของความรัก ที่ก่อให้เกิดทั้งสุข ทุกข์ หรือแม้แต่ความเจ็บปวด อานุภาพของความรักช่างยิ่งใหญ่ ขึ้นอยู่กับว่า เราจะเลืกให้เป็นอานุภาพที่สุดแค้น หรือแสนรัก… รายชื่อนักแสดง รุ่นพ่อแม่ พ.ศ. 2515
พัชฏะ นามปาน รับบท ประยงค์
ปฏิภาณ ปฐวีกานต์ รับบท ร.ต.ต ทวี
มนัสนันท์ พันเลิศวงศ์สกุล รับบท อัมพร
พรชิตา ณ สงขลา รับบท อุไร
วรฤทธิ์ เฟื่องอารมย์ รับบท ลือพงษ์
รฐา โพธิ์งาม รับบท สุดา
น้ำฝน กุลณัฐ รับบท พะยอม
พิษณุ นิ่มสกุล รับบท ประยูร
จินตหรา สุขพัฒน์ รับบท อ่ำ
รัดเกล้า อามระดิษ รับบท แย้ม
รุ่นลูก พ.ศ 2544 (วัยทำงาน)
คณิน ชอบประดิถ รับบท ยงยุทธ
ณัฐวิญญ์ วัฒนกิติพัฒน์ รับบท ธนา
ศิรินทร์ ปรีดียานนท์ รับบท หทัยรัตน์
เศรษฐพงศ์ เพียงพอ รับบท ปวริศ
อนุธิดา อิ่มทรัพย์ รับบท ระพีพรรณ
ชุติมณฑน์ สกุลไทย รับบท ลลดา
พรรณปพร ศรีดุรงคธรรม รับบท มยุรีย์
อาทิตย์ ตั้งวิบูลย์พาณิชย์ รับบท ลือชัย
รุ่นลูก พ.ศ. 2533 (วัยมัธยม)
จักริน ภูริพัฒน์ รับบท ยงยุทธ
วิชยุตม์ ลิ่มรัตนะมงคล รับบท ธนา
นิคิต้า กรรณเกตุ รับบท หทัยรัตน์
พิสิฐพงศ์ ช่างหล่อ รับบท ปวริศ
สรัลชนา อภิสมัยมงคล รับบท ระพีพรรณ
พรสรวง รวยรื่น รับบท มยุรีย์
ครองขวัญ มงคล รับบท ลลดา
รวีโรจน์ รัตนตระกูลชัย รับบท ลือชัย
นักแสดงรับเชิญ
สุทธิพงษ์ วัฒนจัง รับบท โกตา
ไปรมา รัชตะ รับบท นกเล็ก
วาสิฎฐี ศรีโลฟุ้ง รับบท สำลี
พิมพ์แข กุญชร ณ อยุธยา รับบท ป้าย้อย
ธนา สินประสาธน์ รับบท นาก
ไกรลาศ เกรียงไกร รับบท ผู้ใหญ่บุญส่ง
นึกคิด บุญทอง รับบท ตาเทือง
อธิวัฒน์ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา รับบท ตาขัน
มยุรี อิศวรเสนา ณ อยุธยา รับบท ยายเม้า
เตชินท์ ปิ่นชาตรี รับบท วสันต์